Mütekabiliyet Nedir?

birevim senetle ev

Mütekabiliyet, kelime anlamı olarak karşılıklı durum olarak açıklanabilmektedir. Arapça kökenli bir kelimedir. Türk Dil Kurumu sözlüğünde ise “karşılıklılık” olarak açıklanmıştır. Kelimenin hukuki anlamı ise devletler arası ilişkilerde aynı şekilde karşılık verme / aynı davranışı bekleme olarak açıklanabilmektedir. Örneğin vize gibi işlemlerde mütekabiliyet göz önünde bulundurulmakta ve bu doğrultuda düzenlemeler yapılmaktadır.

Mütekabiliyet Esası Nedir?

Mütekabiliyet esası, mütekabiliyet kelimesinin anlamından da anlaşılabildiği üzere devletler arası ilişkilerde aynı davranışı beklemek veya bir davranışa aynı şekilde karşılık vermektir. Devletler arası ilişkileri düzenleyen temel esaslardan birisidir. Yabancıların mülk edinmeleri ve vize almaları veya Türk vatandaşlarının yabancı bir ülkede mülk edinmeleri ve vize almaları mütekabiliyet esası çerçevesinde düzenlenmektedir.

Tapu Kanununda Mütekabiliyet Esası

Tapu Kanunu’nda mütekabiliyet 35. maddede düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’den gayrimenkul ve sınırlı hak elde etmeleri yasal sınırlamalara uymak şart ile mütekabiliyet esası çerçevesinde mümkün olmaktadır. Yabancılar için bu noktada getirilen sınırlama kişi başına ülke çapında 30 hektar ile sınırlandırılmıştır. Hangi ülkelerin vatandaşlarının bu haktan yararlanacağı ise mütekabiliyet esası çerçevesinde yine yasal düzenlemeler ile belirlenmektedir. Bu konuya dair bilinmesi gereken diğer detaylar şu şekilde sıralanabilmektedir:

  • İlgili düzenlemelere göre gerekli şartların sağlanması halinde yabancı uyruklu gerçek kişilerin ve tüzel kişilerin Türkiye’de gayrimenkul ve sınırlı hak edilebilme hakları bulunmaktadır.
  • Yabancı uyruklu kişilerin gayrimenkul ve sınırlı haklarının bütünün bir ilçede özel mülkiyetin %10’unu geçmemesi gerekmektedir. Gayrimenkul miktarı en fazla 30 hektardır ancak bu hak düzenleme ile arttırılabilmektedir.
  • Yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin satın aldıkları ve üzerinde yapı bulunmayan gayrimenkuller için geliştirmiş oldukları projeleri 2 yıl içerisinde onaya sunması gerekmektedir. Onay verildikten sonra tapu kütüğüne kayıt edilebilmektedir.

Mütekabiliyet esası çerçevesinde belirlenen bu düzenlemelere uyulmamasının yaptırımı bulunmaktadır. Buna göre düzenlemeler çerçevesinde belirlenen gayrimenkul veya sınırlı hak elde edebilme hakkı bulunan yabancı uyruklu kişilerin gayrimenkulleri edinme amacı dışında kullanıldığı tespit edildiğinde maksimum 1 yıl içerisinde tasfiye gerçekleştirilmektedir. Tasfiyenin gerçekleşmemesi halinde ise maliklere bedeli ödenmektedir. Aynı yaptırım kanuna aykırı olarak edinilen sınırlı haklar ve gayrimenkuller için de geçerlidir.

birevim
Paylaş

5 Comments

Ramazan Aksoy için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

2 × 2 =